Kısırlık, birçok çiftin karşılaşabileceği önemli bir sağlık sorunudur. Bir yıl boyunca düzenli ve korunmasız cinsel ilişkiye rağmen gebelik elde edilememesi durumunda kısırlık (infertilite) teşhisi konulabilir. Kısırlık hem kadın hem de erkek kaynaklı olabilirken, bazı durumlarda nedeni açıklanamayan infertilite de söz konusu olabilir.

Kısırlık tedavisinde en önemli adımlardan biri rahim filmi (HSG) çekimidir. HSG, rahim ve tüplerin yapısını ayrıntılı bir şekilde inceleyen bir görüntüleme yöntemidir ve kısırlık nedenlerinin belirlenmesinde kritik bir rol oynar. Günümüzde modern tıbbi cihazlarla gerçekleştirilen bu işlem, hem tanı koymada hem de bazı durumlarda tüplerdeki tıkanıklıkların açılmasını sağlayarak doğal yolla gebelik şansını artırmada etkili olabilir.

Rahim Filmi (HSG) Nasıl Çekilir?

Rahim filmi (HSG), rahim ve tüplerin sağlık durumunu değerlendirmek için uygulanan radyolojik bir inceleme yöntemidir. Kısırlık tedavisinin ilk aşaması olarak kabul edilen bu işlem, tüplerin açık olup olmadığını belirlemek ve rahimde gebeliği engelleyebilecek yapısal sorunları tespit etmek için yapılır. HSG çekimi genellikle adet bitiminden sonraki ilk birkaç gün içinde gerçekleştirilir. Bunun sebebi, rahim iç tabakasının bu dönemde daha ince olması ve gebelik ihtimalinin düşük olmasıdır. İşlem şu aşamalardan oluşur:

• Hasta, jinekolojik muayene pozisyonuna alınır.
• Rahim ağzından ince bir kateter yerleştirilerek kontrast madde enjekte edilir.
• Kontrast madde rahim boşluğu ve tüplerden geçerek yayılır ve röntgen cihazı ile görüntüler alınır.
• Elde edilen görüntüler uzman doktor tarafından değerlendirilerek tüplerin açık olup olmadığı belirlenir.

İşlem genellikle birkaç dakika sürer. Ek manevra veya işlemler gerekli olursa 5-10 dakikaya kadar uzayabilir. HSG çekilen hasta istirahate ihtiyaç duymaksızın hemen günlük yaşamına dönebilir. Bazı kadınlarda hafif kasık ağrısı ve lekelenme tarzı kanamalar görülebilir, ancak bunlar geçicidir.

HSG’nin Tespit Edebildiği Kısırlık Nedenleri

Rahim filmi (HSG), kısırlık nedenlerini belirlemede önemli bir tanı yöntemidir. Bu görüntüleme yöntemi, rahim ve tüplerin anatomik yapısını değerlendirerek gebeliğe engel olabilecek durumları ortaya çıkarmaya yardımcı olur. HSG yalnızca tanı koymakla kalmaz, bazı durumlarda tedavi edici etkisi de bulunabilir.

HSG’nin en önemli faydalarından biri, fallop tüplerinin açık olup olmadığını değerlendirmesidir. Fallop tüpleri, yumurtanın sperm ile buluştuğu ve döllenmenin gerçekleştiği yapılar olduğu için, tüplerin kapalı olması doğal yollarla gebelik gerçekleşemez. HSG sırasında tüplerin açık olup olmadığı net bir şekilde görüntülenir ve bu bilgi doğrultusunda tedavi süreci yönlendirilir. Eğer tüpler kapalıysa, cerrahi bir müdahale gerekebilir veya doğrudan tüp bebek tedavisine geçilebilir. Rahim filmi (HSG), tüplerin açıklığını değerlendirmekle kalmaz, aynı zamanda rahimde gebeliği engelleyebilecek yapısal bozuklukları da tespit edebilir. Bu tür anomaliler, embriyonun tutunmasını zorlaştırarak gebeliği önleyebilir. HSG’nin tespit edebildiği sorunlar şu şekilde sıralanabilir.

• Asherman Sendromu (Rahim İçi Yapışıklıklar): Rahim içinde skar dokusu oluşmasıyla ortaya çıkar. Genellikle düşük, kürtaj, enfeksiyon veya rahim içi cerrahi işlemler sonrası gelişir. HSG’de rahim boşluğunda daralma veya düzensizlikler görülerek tanı konur
• Rahim Septumu (Rahim İçinde Bölme): Doğuştan gelen bir rahim anomalisi olup, rahim içinde perde benzeri bir doku bulunur. Bu durum, düşük ve erken doğum riskini artırabilir. HSG’de rahim boşluğunda tam veya yarım anormal bir bölme olarak görülür.
• Endometrial Polipler: Rahim içinde iyi huylu doku büyümeleridir. HSG’de rahim boşluğunda dolum defekti (boşlukta dolmayan bölge) olarak gözlemlenir ve embriyo tutunmasını zorlaştırabilir.
• Fibroidler (Miyomlar): Rahim duvarında oluşan iyi huylu tümörlerdir. HSG’de rahim boşluğuna doğru büyüyen veya rahim boşluğuna baskı yapan oluşumlar şeklinde görülerek tanı konur.
• Hidrosalpinks (Tüplerde Sıvı Birikimi): Fallop tüplerinin tıkanarak sıvı ile dolması durumudur. HSG’de tüplerin genişlemiş ve sıvı dolu olduğu gözlemlenir.Tüp bebek tedavisine başlamadan önce tüplerin alınması veya bağlanması önerilebilir.

HSG sayesinde bu sorunlar erken tespit edilerek, uygun tedavi planı oluşturulabilir ve gebelik şansı artırılabilir.

HSG Çekiminde Kullanılan Modern Teknolojiler

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte, rahim filmi (HSG) çekiminde kullanılan cihazlar da daha modern hale gelmiştir. Günümüzde HSG çekimi için kullanılan en uygun cihaz C kollu röntgen cihazıdır. Bu cihaz, rahim ve tüplerin değişik açılardan ve daha net görüntülenmesini sağlayarak tanı koyma sürecini daha güvenilir hale getirir.

C kollu röntgen cihazlarının en büyük avantajlarından biri, rahim içi ve tüplerin anatomisini çok daha ayrıntılı bir şekilde görüntüleyebilmesidir. Bu sayede, kısırlık tedavisi için doğru teşhis konulabilir ve olası yapısal bozukluklar daha net bir şekilde belirlenebilir. Ayrıca, dijital C kollu cihazlar eski sistemlere kıyasla daha düşük radyasyon yaymaktadır. Bu durum, hastalar için daha güvenli bir ortam sunar ve gereksiz radyasyon maruziyetini minimuma indirir.

Geleneksel HSG çekimlerinde işlem süresi daha uzun sürebilirken, C kollu cihazlar ile yapılan çekimler çok daha kısa sürede tamamlanır. Bu sayede hasta işlemi daha rahat ve sorunsuz bir şekilde tamamlayabilir. Ayrıca, bu cihazlar sayesinde rahmi itmeye veya çekmeye gerek kalmadan net görüntüler elde edilir. Böylece işlem ağrısız olabilir veya işlem sırasında ağrı hissi minimuma iner. Modern cihazların sağladığı bu avantajlar sayesinde, HSG çekimleri daha güvenilir hale gelir, kısırlık teşhisinde daha doğru sonuçlar alınır ve gereksiz tekrar çekimlerinin önüne geçilir. Bu da hastalar için daha hızlı ve etkili bir tedavi sürecini mümkün kılar.